Przewodnik po FCA Incoterms 2020

Czym jest FCA Incoterms | FCA Poland?

Incoterms 2020 FCA (Free Carrier – Franco Przewoźnik) to zestaw reguł określających obowiązki sprzedającego i obowiązki kupującego w międzynarodowym obrocie towarowym. Reguła ta jasno wskazuje, kto ponosi odpowiedzialność za dostarczenie towaru, od którego momentu i kto pokrywa koszty związane z jego przewozem.

Jako PEKO Spedycja pomagamy klientom zrozumieć, na jakim etapie ryzyko przechodzi ze sprzedającego na kupującego – i jak bezpiecznie przeprowadzić cały proces.

Wstęp do FCA Incoterms

Incoterms to międzynarodowy zestaw standardowych zasad handlu, które odgrywają kluczową rolę w ułatwianiu transakcji międzynarodowych. Wśród nich szczególnie ważne jest zrozumienie zasady FCA (Free Carrier) – swobodnego przewoźnika.

FCA Incoterms określa odpowiedzialności i obowiązki zarówno sprzedawcy, jak i kupującego w czasie przemieszczania towarów od miejsca wyjścia do miejsca dostawy. Obejmuje to wyznaczenie odpowiedniego miejsca, gdzie przekazywane są obciążenia oraz ryzyka związane z towarem. Sprzedawca jest odpowiedzialny za dokonania odprawy celnej, co czyni tę formułę bardziej korzystną dla importerów w porównaniu do EXW.

W artykule tym przyjrzymy się bliżej definicji Incoterms FCA oraz zrozumieniu jego kluczowego znaczenia w kontekście handlu międzynarodowego. Zgodnie z zasadami FCA, sprzedający ma obowiązek dokonać wszelkich formalności związanych z eksportem towaru, co jest kluczowe dla zrozumienia odpowiedzialności obu stron transakcji. Pozwoli to przedsiębiorcom na poprawne stosowanie tych zasad, minimalizując ryzyko i zapewniając sprawną realizację transakcji.

Wybierz regułę FCA z głową – pomożemy Ci

Dobór odpowiednich warunków handlowych może znacząco wpłynąć na bezpieczeństwo i koszty transakcji.

Dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu pomożemy Ci:

• w wyborze rodzaju transportu i środków transportu;
• zorganizować przewóz w imieniu Twojego kontrahenta lub zgodnie z Twoimi wytycznymi;
• przygotować dokumenty i zorganizujemy odbioru Twego towaru;
• w zakresie warunków dostawy FCA, umowy sprzedaży i ustalenia optymalnego umowie miejsca przekazania;
• określić miejsce przekazania towaru, tak aby było to logistycznie opłacalne;
• przygotowaniu towaru do transportu, dopasowując sposób pakowania do wymogów przewoźnika czy importera;
• w dopełnieniu formalności związanych z odprawą eksportową.

Pobierz Incoterms 2020 aktualne na 2025

Sprawdź podział kosztów i obowiązków we wszystkich regułach

POBIERZ PDF

O czym musisz pamiętać jako kupujący?

W warunkach FCA, kupujący ponosi ryzyko związane z towarem od momentu, gdy zostanie on dostarczony do przewoźnika w uzgodnionym miejscu. Oznacza to, że od momentu dostarczenia, to Ty odpowiadasz za:

• ewentualne uszkodzenia, zagubienie czy opóźnienie w transporcie towarów;
• ubezpieczenia towaru (chyba że umówiono się inaczej);
• wybór odpowiedniego form transportu;
• wszystkie podatki i cła, w tym sytuacje, gdzie istnieją szczególne podatki;
• wszelkie niezbędne formalności tranzytowe.

Kto powinien zawrzeć umowę przewozu?

W ramach FCA Incoterms, to kupujący ma obowiązek zorganizować przewóz towaru od oznaczonego miejsca dostawy. To właśnie kupujący powinien zawrzeć umowę przewozu, a także zapewnić ubezpieczenie towaru, choć – co warto podkreślić – ubezpieczenie towaru zależne jest od ustaleń między stronami.

Sprzedający nie ma obowiązku zawarcia takiej umowy, ale często musi pomóc w przygotowaniu dokumentu przewozowego lub przekazaniu przewoźnikowi instrukcji – i tu wkraczamy my. Możesz liczyć na nasze wsparcie w przekazywaniu właściwej dokumentacji, informacji oraz w dopełnieniu formalności związanych z eksportem czy tranzytem.

Załadunek towaru, dostarczenie towaru – obowiązki stron

Dostarczenie towaru jest kluczowym elementem w handlu międzynarodowym, a obowiązki stron w tym zakresie są ściśle określone przez reguły Incoterms 2020. W przypadku dostawy FCA, sprzedający dostarcza towary do kupującego w dwóch możliwych przypadkach: gdy oznaczone miejsce jest terenem sprzedającego lub gdy oznaczone miejsce jest innym miejscem niż teren sprzedającego.

Sprzedający jest odpowiedzialny za dostawę ładunku do kupującego, w tym za załadunek towaru na środek transportu zorganizowany przez kupującego. Sprzedający ponosi również koszty i ryzyko związane z dostarczeniem towaru do miejsca przekazania. W przypadku dostawy FCA, kupujący jest odpowiedzialny za organizację transportu towaru od miejsca przekazania do miejsca docelowego.

Obowiązki kupującego w zakresie dostarczenia towaru obejmują również dokonanie odprawy celnej w imporcie, opłacenie cła, podatków i innych opłat związanych z importem towarów. Kupujący jest również odpowiedzialny za ubezpieczenie towaru w trakcie transportu.

W przypadku dostawy FCA, sprzedający nie ma obowiązku zawarcia umowy przewozu, ale może być zobowiązany do udzielenia pomocy kupującemu w uzyskaniu dokumentu przewozowego. Sprzedający jest również odpowiedzialny za dostarczenie kupującemu zwyczajowego dowodu dostarczenia towaru.

Warto zauważyć, że reguły Incoterms 2020 są elastyczne i mogą być dostosowane do potrzeb stron. W przypadku dostawy FCA, strony mogą uzgodnić dodatkowe warunki dostawy, takie jak miejsce przekazania towaru lub sposób transportu.

Przykłady zastosowania FCA – transport lądowy, morski, lotniczy

Zasada FCA i I może być z powodzeniem stosowana w różnych rodzajach transakcji handlowych, w tym w przypadku wysyłki morskiej, lądowej oraz powietrznej. Sprzedający ma obowiązek dostarczenia towaru do dyspozycji przewoźnika lub innej osoby wyznaczonej przez kupującego.

Poniżej przedstawiamy kilka konkretnych przykładów, które pomogą zrozumieć, jak zasada FCA wpływa na odpowiedzialności i obowiązki stron w tych różnych środowiskach transportowych:

• FCA Lotnisko Warszawa – sprzedawca dostarcza towar do terminala, kupujący przejmuje go wraz z całą odpowiedzialnością.
• FCA Port Gdańsk – po obowiązku załadowania towaru na statek, ryzyko przechodzi na kupującego.
• FCA Zakład Produkcyjny – pojazdu nabywcy pojawia się w magazynie, sprzedający odpowiada za sprzedającego kurierowi (czyli fizyczne przekazanie przesyłki).

We wszystkich tych przypadkach wspieramy naszych klientów w organizacji przewozu i zapewnieniu pełnej zgodności z Incoterms 2020 FCA.

Jak działa FCA Incoterms w praktyce?

W przypadku FCA, sprzedający odpowiada za udostępnienie towaru w uzgodnionym miejscu – może to być jego magazyn, terminal, lotnisko, port lub inne miejsce. Jeżeli środek transportu kupującego dotrze na miejsce, sprzedający odpowiada za obowiązek załadunku towaru – czyli fizyczne załadowanie na wskazany pojazd.

Jeśli to Ty jesteś kupującym i wysyłasz własne środki transportu, odpowiadasz nie tylko za dalszy proces transportu, ale także za ewentualne uzyskania ubezpieczenia, odprawy towarów, a także za koszty dostarczenia od momentu dostarczenia towarów.

Oto kilka kluczowych aspektów, które warto wziąć pod uwagę, rozważając zastosowanie FCA Incoterms 2020.

• Klarowność i jednoznaczność: Zasada FCA dostarcza jasne wytyczne dotyczące momentu, miejsca oraz podziału kosztów i ryzyka związanego z transportem towarów. Oba krańcowe punkty – miejsce przekazania towaru przez sprzedawcę oraz miejsce przejęcia przez kupującego – są precyzyjnie określone. Dzięki temu strony mają pełną świadomość swoich obowiązków i mogą uniknąć nieporozumień.
• Elastyczność w wyborze środka transportu: Zasada FCA umożliwia stronom wybór odpowiedniego środka transportu, który najlepiej odpowiada ich potrzebom. Bez względu na to, czy to wysyłka morska, lądowa czy powietrzna, zasada FCA zapewnia ramy dla efektywnego i bezpiecznego przemieszczenia towarów.
• Odpowiedzialność i kontrola nad kosztami: Zasada FCA precyzuje, kiedy koszty i ryzyko przechodzą z jednej strony na drugą. Sprzedawca ponosi odpowiedzialność za koszty i ryzyko do momentu przekazania towaru kupującemu w miejscu ustalonym zgodnie z zasadą FCA. Kupujący z kolei jest odpowiedzialny za koszty i ryzyko związane z transportem od tego momentu. Jasno określone podziały kosztów i ryzyka umożliwiają lepszą kontrolę nad budżetem i minimalizację niepotrzebnych kosztów.
• Międzynarodowa akceptacja: FCA Incoterms 2020 jest powszechnie akceptowane i rozumiane na całym świecie. Standardowe zasady Incoterms są wykorzystywane w umowach handlowych na całym globie, co ułatwia porozumienie i współpracę między różnymi partnerami handlowymi.

FCA Incoterms 2020 – zmiany

Przepisy istniejące od 2020 roku mają nadal zastosowanie w 2023 roku.

W porównaniu do poprzednich wersji, FCA Incoterms 2020 wprowadza kilka istotnych zmian, które mają na celu jeszcze lepszą klarowność i dostosowanie się do współczesnych potrzeb handlu międzynarodowego. Oto kilka głównych zmian, które warto zauważyć:

1. Zaktualizowane definicje: Incoterms 2020 wprowadza nowe definicje terminologiczne, które bardziej precyzyjnie określają prawa i obowiązki stron w ramach zasady FCA. Ta aktualizacja pomaga uniknąć nieporozumień i zapewnia jednoznaczność interpretacji.
2. Wprowadzenie terminu „Wirtualny Przewoźnik”: W poprzednich wersjach Incoterms nie było jasnego odniesienia do nowych technologii, takich jak transport wirtualny. Incoterms 2020 wprowadza nowy termin „Wirtualny Przewoźnik”, który umożliwia zastosowanie zasady FCA w przypadku, gdy przewoźnikiem jest operator platformy elektronicznej.
3. Zasady dotyczące ubezpieczenia: Incoterms 2020 rozszerza informacje dotyczące ubezpieczenia towaru. Teraz wskazuje się, kto jest odpowiedzialny za zawarcie ubezpieczenia na danym etapie transportu. W przypadku FCA, obowiązek ubezpieczenia przechodzi na kupującego po przekazaniu towaru na ustalonej lokalizacji.
4. Dostarczenie własnych środków transportu przez kupującego: Incoterms 2020 wyraźnie zaznacza, że jeśli kupujący dostarcza własne środki transportu do miejsca przekazania towaru, jest odpowiedzialny za załadunek towaru. Wcześniejsze wersje nie zawierały takiego wyraźnego wskazania.
5. Uproszczenie zasad: Incoterms 2020 stawia nacisk na uproszczenie i łatwiejsze zrozumienie zasad handlu. Zmiany w tekście mają na celu wyjaśnienie i uprośczenie kluczowych punktów, aby umożliwić ich bardziej intuicyjne stosowanie.

Zrozumienie wprowadzonych zmian w FCA Incoterms 2020 jest istotne dla wszystkich przedsiębiorców, którzy uczestniczą w handlu międzynarodowym. Aktualizacje te pomagają dostosować się do współczesnych realiów i uczynić zasady handlu jeszcze bardziej klarownymi i precyzyjnymi. Jest to ważne dla minimalizacji ryzyka, skutecznego zarządzania kosztami i osiągania sukcesu w transakcjach międzynarodowych.

FCA in Incoterms – ryzyko kupującego

W warunkach FCA (Free Carrier) ryzyko związane z towarem przechodzi na kupującego w momencie, gdy sprzedawca przekaże towar przewoźnikowi w uzgodnionym miejscu. Oznacza to, że od tej chwili to kupujący ponosi odpowiedzialność za ewentualne uszkodzenia, opóźnienia czy ryzyko utraty ładunku w transporcie. Kluczowe jest zatem, aby kupujący dokładnie określił miejsce przekazania towaru i zadbał o odpowiednie ubezpieczenie przesyłkinia kosztami i osiągania sukcesu w transakcjach międzynarodowych.

Porównanie FCA do innych Incoterms – koszty transportu

W ramach Incoterms 2020 istnieje kilka innych zasad handlu, które regulują odpowiedzialności i obowiązki stron w transakcjach międzynarodowych. Porównanie FCA do innych Incoterms pozwala lepiej zrozumieć, w jakim kontekście ta zasada działa. Oto kilka porównań, które warto wziąć pod uwagę:

• FOB (Free on Board): Podobnie jak FCA, zasada FOB dotyczy transportu morskiego. Jednak istnieje istotna różnica. W przypadku FOB, sprzedawca odpowiada za dostarczenie towaru na pokład statku w porcie wywozowym, po czym kupujący przejmuje koszty i ryzyko. W FCA, sprzedawca ponosi odpowiedzialność do momentu przekazania towaru na miejscu wyznaczonym zgodnie z zasadą FCA.
• CIF (Cost, Insurance and Freight): CIF jest stosowane głównie w transakcjach morskich. W tym przypadku, sprzedawca ponosi koszty, ryzyko i ubezpieczenie towaru do momentu dostarczenia na statek. Jednak w przypadku FCA, kupujący jest odpowiedzialny za koszty i ubezpieczenie towaru po przekazaniu na wyznaczonym miejscu.
• DAP (Delivered at Place): Zasada DAP odnosi się do różnych rodzajów transportu. Sprzedawca jest odpowiedzialny za dostarczenie towaru na wskazane miejsce przeznaczenia. Różnicą między FCA a DAP jest to, że w przypadku FCA, kupujący przejmuje odpowiedzialność za koszty transportu i ubezpieczenia towaru po przekazaniu na wyznaczonym miejscu, podczas gdy w DAP sprzedawca jest odpowiedzialny za te koszty.
• EXW (Ex Works): EXW oznacza, że sprzedawca umożliwia kupującemu odbiór towaru w swoim zakładzie lub innym wskazanym miejscu. Różnica między EXW a FCA polega na tym, że w przypadku FCA, sprzedawca musi dostarczyć towar na określone miejsce, zgodnie z umową, zanim kupujący przejmie odpowiedzialność. W FCA, sprzedający dostarcza towar na wyznaczone miejsce przed przejęciem odpowiedzialności przez kupującego.

Warto zauważyć, że każda zasada Incoterms ma swoje specyficzne zastosowanie i jest dostosowana do różnych rodzajów transakcji i środków transportu. Porównanie FCA do innych Incoterms pozwala przedsiębiorcom wybrać odpowiednią zasadę, która najlepiej pasuje do ich potrzeb i warunków handlowych. Pamiętaj jednak, że dokładne zrozumienie każdej zasady Incoterms i konsultacja z profesjonalistą w dziedzinie handlu międzynarodowego są kluczowe dla sukcesu transakcji.